«Олатайҙар һәм ейәндәр» конкурсын үткәреү өсөн сценарий өлгөһө
Маҡсат. Ир – бала тәрбиәләүҙә олатайҙарҙың ролен һәм яуаплылығын арттырыу, милли ғөрөф- ғәҙәттәрҙе тергеҙеү һәм һаҡлау, балаларҙа үҙ олаталарына ҡарата һөйөү, һоҡланыу,ғорурлыҡ хисе уятыу, уларға ихтирам тәрбиәләү, балалар күңелендә яҡты иҫтәлек ҡалдырыу.
Йыһазландырыу. Сәхнә байрамса биҙәлгән, олатай һәм ейән һүрәте төшөрөлгән. Фойела «Минең олатайым” темаһына һүрәттәр күргәҙмәһе, “Ҡорал эшләр, ир маҡтаныр” исемле ҡул эштәре күргәҙмәһе, “Ирҙең даны иленән, халҡы менән еренән” исемле китап күргәҙмәһе урынлаштырыла.
Олатайҙар аҡыл булған,
Өләсәйҙәр – дәрәжә.
Әйткәндәре – аҡыл ғына,
Алтын ғына, гәрәбә.
Олатайҙар олпат беҙҙә –
Дандары йөрөй алдан.
Бөгөнгөнөң нигеҙен дә
Улар үҙҙәре һалған.
Яуҙар күргән, ерен- һыуын
Дошманынан һаҡлаған.
Аманатҡа тоғро ҡалған-
Ир намыҫын һатмаған.
Йыйын йыйып, аҡыл туплап,
Киләсәген ҡайғыртҡан.
Аҡылдары алтын булғас,
Афәт киткән ил – йорттан.
Олатайҙар тарих һөйләп,
Яңыртыусы хәтерҙе.
Олатайҙар йолоп ҡалҡан
Илде мең- мең хәтәрҙән.
Тарихи легендаларҙы,
Шәжәрәне белергә,
Йондоҙға ҡарап, аҙашмай
Ерҙәр- һыуҙар гиҙергә.
Фарыз, тигән олатайҙар-
Әйткәндәре – мең алтын.
Олатай һүҙен тотҡанға
Тарихта балҡый халҡым.
Ейәндәрен егәрлеккә,
Тормошҡа өйрәткәндәр
Хаталанһа, ҡаҡмай – һуҡмай.
Матурлап төҙәткәндәр.
Ана шундай илдә тыуып
Үҫәбеҙ беҙ – ейәндәр
Түңгәүерҙәр һәм ҡыпсаҡтар,
Тамъяндар һәм Бөрйәндәр.
Атанан күргән уҡ юныр, ти,
Инәнән күргән тун бесер.
Кескәй инешен һаҡлаған
Даръянан ятып һыу эсәр.
Ана шундай халыҡбыҙ беҙ,
Ана шундай милләт беҙ.
Лайыҡлы вариҫ булырға
Олатайҙар өйрәтте!
Хәйерле кис, хөрмәтле тамашасылар!
Бөгөн беҙ «Олатайҙар һәм ейәндәр» район конкурсын үткәрергә йыйылғанбыҙ. Был бик ҡыуаныслы, сөнки балаңдың балаһы балдан татлы тигәндәй, ейндәрҙе тәрбиәләүҙә олатайҙарҙың роле баһалап бөткөһөҙ. Малайҙарҙы эшлекле, ысын ир- егет итеп үҫтерә бит улар .Ғөмүмән, олатайҙар тормошта иң абруйлы, иң кәрәкле кешеләр. Килешәһегеҙме минең менән? Әлбиттә. Шуға күрә бөгөн беҙ сәхнәгә ярышҡа иң аҡыллы, ихтирамға лайыҡ олатайҙарҙы һәм уларҙың иң зирәк, сос, һәр яҡлап уңған ейәндәрен саҡырҙыҡ. Әйҙәгеҙ, уларҙың һәр береһен алҡышлап сәхнә түренә саҡырайыҡ:
Ҡатнашыусылар сәхнәнән сыға.
Ә хәҙер ярышта ҡатнашыусыларҙы тәбрикләп, музыкаль бүләгебеҙ.
Хәйерле сәғәттә тип ярышыбыҙҙы башлайбыҙ.
Кем булған һуң олатайың,
Олатаңдың атаһы?
Уларҙан тыш нәҫелеңдә,
Йә, кемдәр булған тағы?
Ниндәй һөнәр белгән улар,
Ниндәй кейем кейгәндәр?
Нимә өсөн шатланғандар,
Нимә өсөн көйгәндәр?
Белеп аңларһың һин
Туған халҡың , төйәгең,
Олатайҙарҙың юлына
Мең ҡат башын эйерһең.
Беҙҙең беренсе конкурс «Таныштырыу». Һәр пар, (олатаһы менән ейәне) үҙҙәре менән таныштыра. Һүҙҙе беренсе һанлы ҡатнашыусыларыбыҙ …..
бирәйек. Рәхим итегеҙ!
Сығыштар.
Шулай итеп, бөтә конкурста ҡатнашыусы олатай6ар һәм ейәндәр һеҙҙең алдығыҙҙа үтте. Ә хәҙер уларҙың эштәренә баһа биреүсе жюри ағзалары менән танышып үтәйек.
Жюри рәйесе ……
Ағзалары ….
Халҡым күңеле- серле һандыҡ,
Ҡараһаң , иҫең китәрлек.
Һанһыҙ унда уйын- тамашалар,
Йыл буйына байрам итәрлек.
Яҙҙар матур Науруз- байрам менән,
Һабантуйҙар менән күңелле.
Нардуғандар, уңыш байрамдары
Һәр миҙгелде биҙәй түгелме!
Халҡым шулай мираҫ иткән беҙгә
Рухи байлыҡ – тиңһеҙ хазина.
Сәсмәй – түкмәй күңел гәүһәрҙәрен,
Беҙ барабыҙ улар эҙенән.
Беҙҙең артабанғы милли уйындарға бәйле конкурс «Әҙәп төбө- матур ғәҙәт» тип атала. Сөнки үҙебеҙҙең йолаларҙы , ғөрөф-ғәҙәттәрҙе уйындар аша ла өйрәнергә була. Ата- бабаларыбыҙ ҙа бит уйындар аша ололарҙы тыңларға, Тыуған илде яратырға һәм һаҡларға, батыр, матур булырға өйрәнгәндәр. Нисек матур уйнаһаң, ҙурайғас, шулай матур йәшәйәсәкһең дә тигәндәр. Ә хәҙер, ҡәҙерле тамашасылар, рәхим итегеҙ күңелегеҙҙән мәңге юйылмаҫ- бала сағығыҙҙың уйын- көлкө мәжлесенә, мауыҡтырғыс сихри балалар донъяһына!
Сығыштар.
Профессиональ артистар, йырсылар, музыканттар династиялары була. Әммә олатай-өләсәйҙән алып ейән – ейәнсәрҙәргә тиклем йырға, бейеүгә әүәҫ ғаиләләр – беҙҙең тормошобоҙҙоң һоҡланғыс бер биҙәге ул, минеңсә. Ошо фекеремде беҙҙең өсөнсө ижади конкурста ҡатнашыусылар тағы ла бер тапҡыр ҡеүәтләр. Шулай итеп,
Олатайым, һыҙҙыр әле
Беҙ яратҡан дәртле көйҙәрҙе,
Бейемәгәндәр бейеп китһен,
Уйнат әле беҙҙең көйҙәрҙе тип сәхнәгә ….. саҡырайыҡ.
Сығыштар.
Олатайҙар һәм ейәндәр бәйгеһен ҡотлап … сығыш яһай.
«Халҡыбыҙҙың ҡомартҡыларын тарихи аренаға сығарыр сәғәт һәм дәүер етте. Йөҙөң менән борол, ҡара, күр, аңғар, бел, йәш быуыным. Яманлыҡҡа эйәрмә…» Әйтерһең дә, бөгөнгөгә, беҙҙең хәҙерге хәлебеҙгә ҡарап әйтелгән был һүҙҙәр. Уларҙы үҙ иленә, халҡына булған изге тойғоларын, һөйөүен, балаларына, ейән-ейәнсәрҙәренә мираҫ итеп ҡалдырған милләтебеҙҙең рухи хазиналарын һаҡлау өсөн йән атып йәшәгән билдәле бер сәсән әйткән. Олатай аманаты… Олатай иҫтәлеге…
Быуындар бәйләнеше,ғүмерҙәр дауам ителеше бит был.Ошондай бәйләнештәр һөҙөмтәһендә халҡыбыҙҙың ғөрөф- ғәҙәттәре, йолалары
бөгөнгә тиклем килеп еткән дә инде. Хәҙер иғлан ителәсәк конкурс та
«Олатайым аманаты» тип атала. Олатайҙар ейәндәренә иҫтәлекле әйбер – ҡомартҡы тапшыра.
Сығыштар.
Һеҙҙе ҡотларға …. сыға.
Балам! Әгәр һин, тормош йүгәнен ҡыҫып тотоп, бәхет ҡапҡаһын үрелеп асам тиһәң – ҡолаҡ һал ололар һүҙенә. Оло һүҙен тыңлаған- ҡырын ятып йырлаған ти боронғолар. Оло һүҙен тотмаған – оролған да бәрелгән.Ә олатайҙарҙың кәңәштәре- һис шикһеҙ тәрән мәғәнәле тәрбиәүи сара. Ошо һынау- беҙҙең һуңғы конкурс.
Сығыштар.
Сеү, шымығыҙ, шауламағыҙ,
Олатайым уҡый намаҙ.
Йортобоҙға доға менән
Керә төҫлө бәрәкәт, наҙ.
Нур, уйсанлыҡ күҙҙәрендә,
Йәнәш ҡуйған ике ҡулын.
Теләй үҙе: «Хәсрәт күрмәй
Ғүмер кисерһен улым».
Олатайым уҡый, ә мин
Төбәлгәнмен күҙҙәренә,
Һоҡланыуым белеменә
Әллә изге күңеленә.
Хөрмәтле дуҫтар! Ошоноң менән бөгөнгө конкурс программаһы тамам. Ә хәҙер жюри ағзалары урындар билдәләгәнсе, һеҙҙе ял итергә саҡырабыҙ.
Шулай итеп, һүҙҙе жюри рәйесе … бирәбеҙ.
Киләсәктә лә бөгөнгө кисәлә ҡатнашыусы барлыҡ олатайҙарға һәм уларҙың ейәндәренә ныҡлы һаулыҡ, бәхетле ҡартлыҡ, тик уңыштар ғына юлдаш булыуын теләп, хушлашабыҙ.
Сценарий төҙөгәндә А. Ғарифуллина, Р. Мифтахов, Р. Фәтҡуллина шиғырҙары ҡулланылды.
Сценарийҙы район үҙәк китапханалар системаһы методисы А.С.Сафина төҙөнө.
